Hoe zorg je ervoor dat alle festivalgangers een positieve ervaring overhouden aan het bewegen naar, op, en van je terrein? Een toegankelijk festivalterrein is immers niet vanzelfsprekend. Daarom delen we in dit artikel tips en handvatten over het terrein en mobiliteit, aangevuld met input en aandachtspunten van de organisatoren van Oerol, Amsterdam Open Air en Pinksterconferentie binnen het Onbeperkt Feest initiatief.

Vijf belangrijke topics

1. Inrichting van het terrein

Wil je dat je evenement toegankelijker wordt? Begin met het aanpassen en verbeteren van onderstaande essentiële voorzieningen. Wees kritisch of de weg en toegang hiernaartoe voldoende toegankelijk is, en denk hierbij vanuit de behoefte die mensen met verschillende beperkingen hebben. 

• Bar
• Eetgelegenheid
• EHBO
• Kassa & munten automaten
• Podium 
• Sanitair
• Infopunt

TIP: laat een ervaringsdeskundige verschillende routes met site-crew of producent voor opening controleren, zodat aanpassingen en verbeteringen doorgevoerd kunnen worden voor de opening van je evenement.

2. Faciliteiten op het terrein

Een nooduitgang die niemand kan vinden heeft weinig toegevoegde waarde – en dat geldt ook voor alle andere faciliteiten. Zorg ervoor dat alle festivalbezoekers weten op welke plekken ze terecht kunnen voor toegankelijke voorzieningen, extra benodigdheden of ondersteuning. Doe dit via signing op het terrein en duidelijke plattegronden.

Zorg ervoor dat het personeel echt weet waar deze faciliteiten zich bevinden om juiste instructies te geven waar het dichtstbijzijnde punt is. Hierbij een aantal mogelijkheden voor het toegankelijker maken van je voorzieningen:

• Zitplek voor mensen die niet (lang) kunnen staan of slecht ter been zijn
• Audiodescriptie
• Ringleiding voor mensen met een gehoorapparaat
• Bar, kassa, garderobe en geld/muntautomaat op een hoogte van 90-120 centimeter voor rolstoelgebruikers

• Gekoelde faciliteit voor het bewaren van medicijnen, bijvoorbeeld bij een EHBO-post
• Informatiepunt voor vragen over toegankelijkheid & eventuele support
• Gangpaden, doorgangen van minimaal 90 cm, en hoogteverschillen op de grond van maximaal 2 cm

• Plaatsen of podia voor mensen in een rolstoel en hun vrienden/ondersteuning, zodat zij samen kunnen genieten van je programma
• Oplaadpunt voor elektrische rolstoelen of benodigdheden
• Prikkelarme rustruimte: een plek waar mensen met bijvoorbeeld autisme zich terug kunnen trekken om overprikkeling te voorkomen
• Veiligheid/evacuatieplan toetsen op toegankelijkheid

Verhaal uit de praktijk over faciliteiten: de Pinksterconferentie

“Tijdens de Pinksterconferentie, dat op hetzelfde terrein als Lowlands gehouden wordt, hebben we al jaren een camping met stroom voor mensen die hiervan afhankelijk zijn, is er een BabyCare afdeling om kinderen rustig te kunnen voeden of verschonen en is er een speciale medische dienst waar artsen zitten die medicijnen kunnen bewaren en eventueel toedienen. Dit jaar zal de care-unit ook voor volwassenen beschikbaar zijn om zich te kunnen verschonen. Uit ervaring is gebleken dat er ook behoefte is aan mentale steun. Daarom hebben we vanaf dit jaar een GGZ ruimte, deze geestelijke verzorging is voor ons nieuw zodat we adequaat kunnen handelen als nodig. De Opwekking heeft ook een grote groep doventolken aan zich verbonden die op het hele festival bij verschillende onderwerpen helpen, grotendeels vrijwillig. We werken veel samen met Philadelphia voor de begeleiding van de ‘bijzondere mensen tent’. Dit is een greep van de dingen die we doen voor mensen die naar ons festival komen met een speciale behoefte. Mochten er andere behoeften zijn, kunnen bezoekers dit bij de informatietent aangeven of al van tevoren eenvoudig contact met ons opnemen. Alles valt of staat met bereikbaar zijn voor je bezoeker. Mensen moeten je weten te vinden om aan te geven wat de behoefte is.”

– Jan van den Burgt

3. De reis naar het terrein

Even belangrijk als een toegankelijk terrein is de reis ernaartoe – vaak een uitdaging voor bezoekers met een beperking. Houd dus tenminste rekening met de volgende punten, en communiceer hier ook duidelijk over.

OV & Pendelbus

Zijn de haltes en de bussen toegankelijk voor bezoekers die gebruik maken van een hulpmiddel? Vermeld dit duidelijk op je website.

Parkeerplaats
Zorg voor meerdere parkeerplaatsen met voldoende ruimte naast en achter de auto, zodat een rolstoelgebruiker gemakkelijk in- en uit kan stappen. Zorg dat deze parkeerplaats (voor mensen met een beperking) op korte afstand, met verharde weg van de ingang is.

Kiss and ride

Zorg voor genoeg ruimte voor bezoekers met een hulp vervoermiddel om uit te stappen. Denk bijvoorbeeld aan ruimte om de (achter)deur van de auto open te doen, eventuele ramp neer te leggen en een hulpmiddel eruit te rijden. Zorg dat de Kiss and ride (voor mensen met een beperking) op korte afstand, met verharde weg van de ingang is.

Fietsenstalling
Maak dichtbij de ingang ruimte voor het parkeren van aangepaste fietsen zoals driewiel- of bakfietsen.

Verhaal uit de praktijk over de reis: Oerol

“Mijn werk bij Oerol is het screenen van de toegangswegen naar de verschillende optredens en het beoordelen of dit rolstoeltoegankelijk is. Terschelling is uitdagend voor mensen met een beperking en Oerol probeert zo duidelijk mogelijk te zijn in de communicatie vooraf. Wat we doen is heel duidelijk aangeven welke inspanning het is om bijvoorbeeld van een fietspad naar de locatie te komen, bijvoorbeeld dat er 500 meter mul zand is. Dan kan iedereen zelf inschatten wat haalbaar is of niet. We gaan dit jaar terug naar 45 locaties met één festivalhart. Dit is nog steeds een mooie uitdaging!”

– Jacqueline Leenders

4. Leveranciers & support

Met bovenstaande tips kun je op korte termijn aan de slag om de weg naar, op en van je terrein toegankelijker te maken voor een diverse groep mensen. Hoe meer mensen je hierbij betrekt, hoe effectiever je maatregelen zullen zijn – het gaat immers om verschillende behoeftes. Betrek ook je achterban: vraag om input van ervaringsdeskundigen, leveranciers, horecapartners, en andere uitvoerende partijen over bovenstaande punten.

Verhaal over betrekken van leveranciers: Amsterdam Open Air

“We willen graag onze Food & Beverage toegankelijker maken. We zijn in gesprek gegaan met onze leveranciers en zijn nu samen met MOJO Barriers aan de slag gegaan om een verlaagde bar te ontwikkelen. Een prototype is in de maak. Het verlagen van foodtrucks is op dit moment nog niet mogelijk, maar wel kijken we naar de mogelijkheden voor een deel van de barren. Ook kijken we naar de mogelijkheden van het toegankelijk communiceren van het menu tijdens het festival. Hierbij zou je kunnen denken aan een centraal punt met een host waar je de bestelling kunt plaatsen en die het eten brengt. Ook spelen we met het idee om het menu al vooraf online te communiceren zodat men het (toegankelijk gemaakt) digitaal kan inzien. We hebben bij al onze opties mensen met een beperking betrokken om te horen hoe zij bepaalde onderdelen zien en wat wel of niet handig is. Zo blijkt dat men liever niet de verlaagde bar midden tussen de andere barren wil, maar bijvoorbeeld aan de kopse kant van de bar. Dit is een duidelijker, en rustigere plek voor mensen in een rolstoel om een drankje of hapje te halen.”

– Tom van Wijk

5. Communicatie on-site

Taalgebruik

Mensen zonder beperking zijn zich vaak niet bewust van kwetsende woorden. In de kern willen we allemaal allereerst als volwaardig en zelfstandig worden aangesproken, en in het geval van een beperking dus niet geïdentificeerd worden met de beperking op de voorgrond. Lees hier een aantal voorbeelden: 

Lees ook dit artikel over inclusieve communicatie richting je bezoekers, of dit artikel van Xandra Koster op OneWorld.

Terrein signing 

Hou er rekening mee dat de communicatie bij barren, infobalies, informatiebordjes en cateraars leesbaar is voor bezoekers met een beperking. Denk hierbij aan leeshoogte en afstand:

• Braille voor blindheid
• Leeshoogte voor rolstoelgebruikers
• Contrast van de letters op de achtergrond voor slechtziende
• Pictogrammen voor mensen met een cognitieve of geestelijke beperking
• Opties om menu’s en langere teksten digitaal te openen 

Tip: mocht je ook je inhoudelijke programma toegankelijker willen maken, overweeg dan de inzet van een tolk. Bijvoorbeeld:

• Blindentolken (vind hier een tolk)
• Nederlandse Gebarentaal
• Schrijftolk
• Signdancer/muziektolk die de muziek in gebaren ritmisch vertolkt

Een grote vraag waar meerdere organisatoren van festivals mee zitten, is hoe ze ervoor kunnen zorgen dat er meer mensen met een beperking naar de festivals komen. Inclusieve beeldvorming van het festival speelt hierin een rol, maar ook de bereikbaarheid van de festivalorganisatie zelf. Door een speciaal telefoonnummer en mailadres in te stellen voor vragen over toegankelijkheid, geef je als organisator aan dat je open staat voor het bieden van mogelijkheden. Ben je in woord en beeld inclusief naar je bezoeker toe, dan kan dit ervoor zorgen dat meer verschillende mensen zich aangetrokken voelen.